به نام خدا
ارتباط موثر مهارت است و دستیابی به این مهارت نیازمند مهارتهای دیگری است؛
ازجمله: 1)گوش دادن فعال
2) قضاوت نکردن
3)همدلی کردن و…
مهارتهایی که اساس و
پایه یک رابطه کوچینگی هستند ودر دل جلسات کوچینگ اتقاق میافتد. در این مقاله من قصد دارم که درمورد نقش و اهمیت کوچینگ در برقراری ارتباط موثر صحبت کنم اینکه چطور میتوانیم یک ارتباط گیر عالی و تاثیرگذار باشیم وکوچینگ به چه میزان دراین ارتباط مهم است.برای شناخت بیشتر شما با موضوع مقاله ابتدا به توضیح کوتاه و جامعی از تعریف کوچینگ میپردازیم.
کوچینگ چیست؟
کوچینگ یک شغل است؛ شغلی که
درآمد آن حاصل از رشد و موفقیت دیگران است،می توانیم بگوییم کوچینگ فرایندی مکالمه محوراست؛ این فرایند شامل جلساتی است که در آن کوچ یا مربی یاهمراه موفقیت مراجع زمینۀ یادگیری و رشد و توسعه فردی یا حتی تحول فردی مراجع را از طریق کشف استعدادها و مهارتهای کلید ی او فراهم میکند.
هدف یک کوچ برای مخاطب چیست؟
هدف کوچ در این فرایند 1)بهبود عملکرد2) افزایش مهارت تصمیمگیری3)بهبود موفقیت فردی و شغلی مراجعش است.
کوچ بودن اکتسابی است؟یا ذاتی؟
کوچینگ جزو مهارتهای نرم محسوب میشود.با آموزش میتوانید به خوبی 1)مهارت ارتباط موثر2) گوش دادن فعال3) قضاوت نکردن4) همدلی کردن
و… را در عمل یادبگیرید؛ بنابراین کیفیت ارتباطات شما بهبود پیدا میکند و درنتیجه بهتر میتوانید در روابط موفق باشید و به خودتان و دیگران کمک کنید حالا که متوجه شدیم کوچینگ چیست و چه هدفی دارد بهتر است تعریف مختصرو مفیدی هم از ارتباط موثر داشته باشیم.
منظور از ارتباط موثر چیست؟
منظور از ارتباط مؤثر رابطه ای است که طرف مقابل پیام ارسالی ما را کاملا درک کند، بفهمد و به پیام ما واکنش نشان دهد؛ اتقافی که در ارتباط کوچینگی کاملا رخ میدهد.
در ارتباط موثر سه مؤلفه اهمیت دارد:
1 . فرستندۀ پیام
2 . خو د پیام
3 . گیرندۀ پیام
مهم است بدانیم چه پیامی را در چه بستری، چگونه، در چه حالتی، برای چه کسی وچرا میفرستیم؟ آیا شخص مقابلمان آمادگی دریافت این پیام را دارد؟ و حالا از کجاباید متوجه شویم که چه پیامی درست و مناسب همان زمان و مکان و شخص است؟
نگران نباشید,شما در کوچینگ یاد میگیرید که به این مؤلفه ها توجه کرده و در
مواجهه با مخاطبتان بسیار توانمند شوید.
به نظر شما یک ارتباط موثر چه ویژگی هایی دارد؟
ویژگی های ارتباط موثردر ارتباط اثربخش فرد:
در درجۀ اول با خودش و اطرافیانش رابطه ای آگاهانه دارد خودش و دیگران را آن طور که هستند، میپذیرد از نیازها، خواسته ها، افکار و ارزش هایش آگاهی و اطلاع دارد برای کسب حقوق خودش تلاش میکند از عزت نفس زیادی برخوردار است و برای رسیدن به خواسته هایش قدم اول را برمیدارد با طرف مقابل مستقیم رابطه برقرار میکند.
چرا داشتن مهارت برقراری ارتباط مؤثر برای کوچ مهم است؟
یکی از ویژگی های مهم برای کوچ ها توانایی برقراری ارتباط مؤثر با دیگران ازجمله مراجع است. کسب این مهارت مهم و ضروری در زندگی اجتماعی و روند کوچینگ کار سختی نیست؛ زیرا کوچینگ یک مهارت است و مانند سایر مهارتها باتمرین به دست می آید. برای اینکه کوچ همراه خوبی برای مراجعش باشد، بایدبتواند با او ارتباطی موثر برقرار کند. مراجع در جلسۀ کوچینگ حاضر میشود تا باخودش ارتباط مؤثری برقرار کند. مهارت کوچ در این زمینه میتواند زمینه ساز برقراری
این ارتباط باشد؛ فضای ارتباطی کوچ و مراجع باید سرشار از امنیت، انگیزه، امید و درعین واقعیت باشد؛ این فضا کمک میکند فرایند کوچینگ یا مربیگری همراه با افزایش معرفت و بهبود عملکرد مراجع باشد.
کوچینگ چگونه زمینه ساز یادگیری ارتباط موثر میشود؟
بعضی از موانعی که باعث میشود نتوانیم ارتباط خوبی با مخاطبمان برقرار کنیم،
1)رازدارنبودن
2)سرزنش کردن
3)به رخ کشیدن
4)قضاوتکردن طرف مقابل
5) ناتوانی در گوش دادن فعال به اوست.
بهتراست بدانید یک کوچ باید یاد بگیرد که دیگران را قضاوت نکند پیشداوری نکند، نصیحت نکند، امین مخاطب بوده و در گفتگوها شنونده ای
فعال برای مخاطبش باشد تا خروجی جلسه کوچینگ مفید بوده و زمینه ساز رشدمراجع و همچنین کوچ باشد؛ به همین دلیل است که همیشه از کوچینگ به عنوانرابطه ای برد-برد یاد میشود. از طرفی دیگر یکی از مهارتهایی که باعث برقراری ارتباط موثر با مراجع میشود، توانایی همدلی کردن با اوست. همانطور که گفتیم یکی از خصوصیاتی که یک کوچ باید داشته باشد مهارت گوش کردن است.
مهارت گوش دادن فعال چیست؟
گوش دادن فعال یکی از 11 صلاحیت تعریف شده توسط فدراسیون بین المللی کوچینگ برای کوچها بوده و از ابزارهای کوچ برای برقراری ارتباط موثر است. درگزارشی آمده است میانگین زمانی که پزشکان حرف بیمار را قطع نمیکنند و صبرمیکنند تا او شرح حالش را بگوید، هجده ثانیه است. این موضوع فاجعه است.
خوشبختانه در ارتباط کوچینگی این نقص وجود ندارد و یک کوچ شنونده فعالی برای مراجعش است؛ زیرا اگر از فرآیند کوچینگ گوش دادن را بگیرید، انگار همه چیزش را گرفته اید.یک کوچ باید به گوش دادن توجه ویژه ای کرده تا بتواند از این طریق مراجعش را راهنمایی و توانمند کند.
گوش دادن با شنیدن چه تفاوتی دارد؟
شنیدن فعالیتی جسمی است و نیازی ندارد که آن را یاد بگیریم؛ زیرا سیستم شنیداری ما وقتی صدایی را میشنود، به صورت غیرارادی تحریک شده و ما میشنویم؛ خیلی وقتها صدایی را میشنویم؛ اما گوش نمیدهیم. عکس این قضیه صادق نیست؛ یعنی لازمۀ گوشدادن فعال و هدفمند، شنیدن است و تا شنیدنی اتفاق نیفتد، گوشدادن هم اتفاق نمی افتد؛ گوشدادن فعالیتی ذهنی است که به یادگیری و آموزش نیاز دارد تنهازمانی درک میشود که به آن توجه کنیم؛ ما با گوشهایمان میشنویم؛ اما با مغزمان گوش میدهیم. گوشدادن فعال به اندازۀ حرف زدن یا حتی بیشتر از آن انرژی مصرف میکند درحالیکه شنیدن انرژی مصرف نمیکند؛ در ابتدا که شروع به گوشدادن
میکنید، خواهید دید کار بسیار دشواری بوده و خیلی زود خسته میشوید؛ بنابراین لازم است توانتان را برای شنیدن بالا ببرید.
چرا مهارت گوش دادن فعال در جلسات کوچینگ مهم است؟
گوشدادن یکی از مهمترین پل های ارتباطی میان کوچ و مراجع است؛ گوشدادن همچون قلب کوچینگ و مهمترین بخش این فرایند به شمار میرود؛ مطالعه روی افراد شاغل در زمینه های متفاوت نشان داده است که آنها ۷۰ درصد از زمان بیداری شان را صرف برقراری ارتباط با دیگران میکنند؛ نوشتن ۹ درصد، مطالعه 16درصد، صحبت کردن 30 درصد و گوشدادن ۴۵ درصداختصاص می دهند.
ویلیام اوسلر بنیانگذار و پدر پزشکی : به مراجعتان گوش دهیداو تشخیص را به شما میگوید، گوش دادن مهمترین مهارت ارتباطی است که باعث ایجاد صمیمیت در ارتباط شده و به تداوم آن کمک میکند .گوشدادن تعهدی
برای فهمیدن و رسیدن به درک همدلانه و همدلی کردن است تا از زوایۀ طرف مقابل به موضوع نگاه کنیم این مهارت همچون سایر مهارتها، کسب کردنی و آموختنی است؛یعنی به یادگیری نیاز دارد. این یادگیری در کوچینگ اتفاق می افتد. گوش دادن فعال باعث برداشت کامل از صحبت مراجع و درک مناسب تر منظور او میشود. همچنین ازسوءتفاهم ها جلوگیری میکند، گوش دادن به صورت فعالانه مراجع را تشویق میکند
تا مسائلش را آزادانه و صادقانه بیان کند.این مهارت باعث تقویت ارتباط و تعامل کوچ با مراجع میشود. یکی دیگر از مهارت هایی که اشاره کردیم که برای یک کوچ مهم است مهارت همدلی است.
مهارت همدلی چیست؟
همدلی یعنی توانایی ورود به دنیای فردی دیگر؛ درک واضح احساسات او و معنی آنهاو برقراری ارتباط با فرد به روشی که احساس کند درک شده است. ما زمانی همدلی کرده ایم که موقعیتی را فراهم کنیم تا فرد درفضایی سالم و بدون تهدید قرار گیردو بتواند احساسات و افکار مهمش را ابراز کند (فضای جلسات کوچینگ). هنگامی همدل شده ایم که بتوانیم معنای سطحی و زیرین کلمات، احساسات و پیام مخاطب را شناخته و درک کنیم. این مهارت در دل مهارت خودآگاهی قرار دارد وهمدردی هستۀ اصلی ارتباط است.همدلی یعنی: به احساسات، نیازها و تقاضاهای دیگران توجه داشتن، به این احساسات و نیازها و تقاضاها احترام گذاشتن و نگران آنها بودن؛ پذیرش خود واقعی دیگران توان فهم عقاید دیگران.
توجه کنیدکه همدلی، همدردی نیست.
همدردی مستلزم کیفیتی از حمایت است. این حمایت تا اندازه ای به موافقت با دیدگاه طرف مقابل نیازدارد, درحالیکه همدلی یعنی کاملا واردموضوعی میشویم که طرف مقابل بیان میکند؛بدون اینکه موافق یا مخالف محتوای گفته شده باشیم. همدلی تلاشی است برای اینکه دیگران را درک کنیم، نه اینکه موافق یا مخالف آنها باشیم؛بنابراین همدلی عبارت است از:
1)امکان تجسم افکار و ادراک دیگران
2)توانایی تجربه کردن هیجانات دیگران
3)توانایی سازگاری با احساسات و افکار دیگران
4) نگاه کردن به موضوع از منظر شخصی دیگر
و….
اگر بخواهیم همدلی را با بیانی دیگر تعریف کنیم، میتوانیم بگوییم: همدلی یعنی دنیارا از زاویه ای ببینیم که مخاطب ما میبیند. همدلی یعنی بفهمیم طرف مقابل چه حسی داردوچرا
این حس را دارد، میخواهد با این احساس چه کار کند و بتوانیم نقشمان را در این احساس واقدام بیابیم.
